اضطراب چیست؟ هر نیرویی که باعث شود فشار روانی و یا جسمی بر فرد وارد کند و احساسات مبهم ترس و نگرانی در فرد ایجاد کند اضطراب نامیده میشود. شما زمانی که در یک محیط استرس زا قرار میگیرید مثل روز اول مدرسه اضطراب ایجاد میشود. همچنین ترتیب تولد فرد در ایجاد اضطراب در افراد نقش دارد.
اضطراب چیست؟
اضطراب، خصوصیت فوق العاده گسترده و همه گیر است که از روزهای اول کودکی تا سنین پیری با کودک همراه است. خواستهای زندگی بعلاوه محیط بعلاوه تجربه فرد برابر است با فرد روان نژند.
علایم مرضی فرد روان نژند
فرد روان نژند میگوید: چون من مریضم، از من ساخته نیست. حرکت شخص مضطرب تایید کننده این است که: من نمیتوانم، زیرا ممکن است عزت نفسم آسیب ببیند. فرد مضطرب میداند که چه چیزی را باید انجام دهد یا احساس کند، ولی نمیتواند. آدلر، بر این شخص نام شخصیت “بلی، اما …” را گذاشته است .
اضطراب فراگیر چیست؟
اضطراب فراگیر و تنش، عرق کردن، تپش قلب و دیگر نشانه های بدنی، معرف ناتوانی مراجع در کنارآمدن با مشکلات هستند. چنین مراجعانی در زندگی شکست خورده اند و در تصمیم گیری های مهم تردید دارند. این افراد، احساس حقارت کرده و نمیتوانند تصمیم بگیرند و یا به دیگران بی علاقه اند. در سطح بیرونی نیز گاهی دیگران را متوجه اضطراب خود میکنند و با ایجاد نگرانی در آنان بابت نشانه های اضطرابی خویش درصدد زیر سلطه گرفتن آنان برمی آیند .
ترتیب تولد
ترتیب تولد در شکل گیری روش زندگی فرد موثر است و فرد از این موقعیت برای ساختن زندگی خود استفاده می کند. آدلر درباره ی موقعیت ۴ ترتیب تولد (فرزند اول، فرزند دوم، فرزند آخر ) در اضطراب به طور کامل توضیح داده است.
فرزند اول :
فرزند اول تا مدت ها تنها فرزند خانواده بوده و نقش مرکزی داشته است و حداقل برای مدتی موقعیت بی همتا و حسادت بر انگیزی داشته است. معمولا والدین از تولد فرزند اول خوشحالند و زمان زیادی را صرف او می کنند. در نتیجه این کودکان تا زمانی که فرزند دوم به دنیا بیاید وجود شاد و امنی دارند ولی بعد از پدیدار شدن کودک دوم باید توجه پدر و مادر را تقسیم کرد. آنان احساس محرومیت را تجربه و برای بدست آوردن توجه از دست رفته تلاش می کنند که این می تواند مرکز شکل گیری روش زندگی او شود. روشی که گاه سبب شکل گیری مشکلاتی از قبیل مشکلات روان نژندها یا الکلی ها می شود.
کودک چون توجه قبلی را از مادر نمی گیرد گاه به سمت پدر می رود و گاه منزوی می شود. یعنی سعی می کند که آنچه را که می خواهد به تنهایی بدست آورد و چون بهترین زمان زندگی کودک قبل از تولد فرزند جدید بوده است اغلب به گذشته علاقه ی زیادی دارد و نسبت به آینده بد بین است . البته نتایج سالمی هم امکان پذیر است . فرزندان اول گاهی می توانند از والدین یاد بگیرند که چگونه به دیگران توجه کند و نمایی از پدر و مادر شود.
نقش سن فرزند اول در تولد فرزند دوم
به طور کلی هر چه فرزند اول هنگامی که فرزند دوم وارد می شود بزرگتر باشد عزل کمتری را احساس می کند. فرزندان اول اغلب نقش معلم و رهبر را ایفا می کنند. آنان از نظر عقلانی بیشتر ار فرزندان کوچکتر پخته می شوند. علاقه زیادی به حفظ نظم و اقتدار دارند. انسان های با وجدان ،وظیفه شناس، خودکامه و محافظه کار کار خواهند بود. آدلر معتقد بود که افراد روان رنجور، منحرف، تبهکار اغلب ازفرزندان اول هستند .
فرزندان دوم :
فرزند دوم در محیطی بزرگ شده اند که در آن مادر توجه اش را بین دو کودک تقسیم کرده است. او همیشه میخواسته به منافع و شرایط فرزند بزرگتر برسد. فرزند دوم آنگونه رفتار میکند که انگار در حال مسابقه است. مسابقه ای که در آن یک نفر چند قدم جلوتر از اوست. فرزند دوم عجله دارد مسابقه را ببرد. از مطالب بالا می توان چنین نتیجه گرفت که ویژگی فرزند دوم با رقابت جویی و جاه طلبی زیاد مشخص می شود.
سبک زندگی فرزند دوم بر تلاش دایمی در جهت اثبات این نقطه قرار می گیرد. که وی بهتر از خواهران و برادران خویش است. به همین دلیل می توان کودک میانی را با ویژگی پیشرفت مدار برای برتری یافتن بر همشیران بزرگتر مشخص کرد. شاید یاد آوری این نکته جالب باشد که آدلر خود نیز فرزند دوم خانواده بوده است .
فرزندان آخر :
در یک خانواده گسترده، هر کودکی با تولد کودک بعدی موقعیت قبلی خود را از دست میدهد. احساس عزل می نماید ولی این برای کودک آخر اتفاق نمی افتد. بنابراین کودک آخر همیشه ناز پرورده است. آدلر معتقد بود که بخش قابل ملاحظه ای از کودکان مشکل دار کودک آخر هستند. چرا که به علت توجه زیاد خانواده نمی توانند مستقل شوند. کودکان آخر بسیار جاه طلب در عین حال تنبل هستند. اما فرزندان آخر یک مزیت دارند. آن این است که انگیزه شدید برای برتری یافتن بر خواهر و برادر بزرگتر از خود دارند. آدلر به این کودکان لقب جوان ترین کودک جنگنده را میدهد. زیرا احتمال زیادی برای اینکه انقلابی شوند وجود دارد. البته بر عکس آن نیز می تواند وجود داشته باشد.
در صورتی شما احساس میکنید خود و یا فرزندانتان دچار اضطراب شده اید. میتوانید با مرکز مشاوره روان نگاره ، مرکز مشاوره در شمال تهران تماس بگیرید. از دانش متخصصین مجرب ما بهره مند شوید.