چطور بفهمم با همسرم صمیمی هستم؟ صمیمیت چیست؟
احساس میکنم همسرم نسبت به من سرد شده، فکر میکنم بین من و همسرم فاصله افتاده، آیا من و همسرم ارتباط نزدیک و صمیمی داریم؟
اگر این سوالات در ذهنتان بوجود آمده، ابتدا باید با مفهوم صمیمیت و مولفههای آن آشنا شوید.
پس با این مطلب مفید و آموزشی روانشناسی در حوزه روابط بین فردی و عاطفی که در کلینیک روانشناسی روان نگاره تهیه شده است، همراه باشید.
صمیمیت چیست؟
لغت نامه انگلیسی رندوم هاوس، صمیمیت را به عنوان رابطه فردی نزدیک، آشنا و اغلب عاطفی یا رابطه خصوصی عاشقانه با فردی دیگر تعریف میکند که مبتنی بر شناخت دقیق یا درک عمیق طرف مقابل و بیان فعالانه افکار و احساسات است که نشانهای از عشق سالم به شمار میرود.
مولفههای صمیمیت عبارتند از:
- صمیمیت عاطفی
- صمیمیت روان شناختی
- صمیمیت عقلانی
- صمیمیت جنسی
- صمیمیت جسمی (غیرجنسی)
- صمیمیت معنوی
- صمیمیت زیبایی شناختی
- صمیمیت اجتماعی و تفریحی
- صمیمیت زمانی
در ادامه با توضیحاتی در مورد هر یک بیشتر با مولفههای صمیمیت آشنا خواهید شد.
انواع صمیمیت از منظر روانشناسی
صمیمیت عاطفی
یعنی نیاز به برقراری ارتباط و سهیم شدن با تمامی احساسات همسر، هم احساسات مثبت (برای مثال شادکامی، شادی، سرخوشی، خوشحالی، برانگیختگی) و هم احساسات منفی (برای مثال غمگینی، ناراحتی، ناکامی، ترس، خشم، گناه، شرم، تنهایی، ملال، خستگی و افسردگی). برای ایجاد صمیمیت عاطفی باید موانع و محدودیتهای اندکی وجود داشته باشد تا احساسات به راحتی بتوانند در رابطه بیان شوند. مثلا اگر فقط به احساسات مثبت اجازه داده شود یک جو عاطفی دروغین و ظاهرا مثبت به وجود خواهد آمد و اگر فقط احساسات منفی بیان شوند جو عاطفی موجود باعث تیرگی و نابودی رابطه خواهد شد.
صمیمیت روان شناختی
در حقیقت نیاز به ارتباط، مشارکت و تماس با فردی دیگر است. این امر با افشای عمیق موضوعات مهم و شخصی مرتبط با خویشتن با واقعی و درونی میسر میگردد. نیاز فرد به در میان گذاشتن و بیان امیدها، رویاها، خیالبافی ها، اشتیاقها و برنامههای اینده و همچنین در میان گذاشتن ترس ها، دل نگرانی ها، شک و تردیدها، ناامنی ها، مشکلات و تعارضهای درونی با همسر، هسته اصلی صمیمیت روان شناختی است. زن یا شوهر برای اینکه بتوانند موضوعات مهم درونی خود را با همسرشان در میان بگذارند، باید بدون ترس از ارزیابی، قضاوت، شرمساری، تمسخر، اهانت، خوار شدن یا تنبیه شدن به خاطر خودافشاییهای خود، احساس امنیت کنند.
صمیمیت جسمی (غیرجنسی)
صمیمیت جسمی یعنی نیاز به تماس جسمی با همسر. نزدیکی جسمی را بدین شکل را نباید با صمیمیت جنسی که هدفش برانگیختگی جنسی است، اشتباه گرفت. صمیمیت جسمی را میتوان با یک لمس ساده یا از طریق تماس بدنی نظیر در آغوش گرفتن بیان کرد. صمیمیت جسمی شامل تجربه هایی نظیر گرفتن دست ها، در آغوش کشیدن یکدیگر و رقصیدن با همسر و تماس غیر جنسی است. بوسهای که مقدمه رابطه جنسی نباشد، خوابیدن با همسر، قدم زدن شانه به شانه، ماساژ دادن پشت و رفتارهایی از این قبیل همگی به عنوان بخشی از صمیمیت جسمی غیر جنسی به شمار میروند.
صمیمیت جنسی
صمیمیت جنسی یعنی نیاز به ارتباط برقرار کردن، در میان گذاشتن و بیان افکار، احساسات، تمایلات و خیال پردازی جنسی و شهوانی با همسر. هدف از این نوع صمیمیت، برانگیختگی تمایلات جنسی است. گوش دادن یا رقصیدن با موسیقی که ته مایههای جنسی دارند و به طور ضمنی محرک تمایلات جنسی هستند. همچنین نیاز و تمایل به انجام فعالیت هایی مانند نزدیکی جسمی، لمس کردن، نوازش کردن است که هدف اصلی آن تحریک جنسی، برانگیخیتگی و لذت جنسی برای هر دوی آنها است. رفتارهایی نظیر بوسیدن، بغل کردن، رقصیدن، شوخی کردن، حمام رفتن و غیره نمونه هایی از صمیمیت جنسی به شمار میروند.
صمیمیت عقلانی
همسران لازم است عقاید، افکار، باورهای خود را با یکدیگر در میان بگذارند. صمیمیت عقلانی را نباید با تعقل نمایی که برای نشان دادن برتری عقلی، تحسین برانگیزی، خودنمایی یا بزرگ نمایی به کار میرود اشتباه گرفت.
صمیمیت عقلانی مستلزم احترام به دیدگاه طرف مقابل است به خصوص احترام به نظرات متفاوت او. همسران باید به توانایی نقش گزینی دست یایند. نقش گزینی یعنی توانایی دیدن جهان از دریچه چشمان همسر، دریافت و ادراک موضوعی که همسر از چشم انداز یکتا و منحصر به فرد خود درک میکند.
صمیمیت معنوی
صمیمیت معنوی یعنی اینکه فرد افکار، احساسات، باورها و تجربههای خود را درباره مذهب، قلمروهای معنوی، ارزشها و دیدگاههای اخلاقی، معنای وجود، زندگی پس از مرگ رابطه با خدا، رابطه با طبیعت و جایگاه فرد در جهان هستی یا همسرش در میان بگذارد.
صمیمیت زیبایی شناختی
صمیمیت زیبایی شناختی، نیاز و تمایل به در میان گذاشتن احساسات، افکار، ادراک، باورها و تجاربی دارد که فرد آنها را به دلیل زیبای شان دوست دارد و از نظر شخصی احساساتی عمیق، شگفت انگیز و الهام آور به دنبال دارند. موسیقی، شعر، ادبیات، نقاشی، مجسمه سازی، معماری و تمامی فعالیتهای هنری را میتوان به عنوان موضوعات صمیمیت زیبایی شناختی در نظر گرفت.
صمیمیت اجتماعی و تفریحی
صمیمیت اجتماعی و تفریحی به معنای انجام فعالیتها و تجربههای لذت بخش مشترک با یکدیگر است. صمیمیت اجتماعی و تفریحی فعالیتهای زیر را در بر میگیرد.
گفتن جوک و داستانهای خنده دار، بیان تجربههای روزانه و صحبت از فعالیتهای روزمره، خوردن غذا، نوشیدنی و ته بندی مختصر، ورزش، بازی، سرگرمی، رقصیدن به قصد لذت بردن، باغبانی، قایق رانی و خیلی کارهای دیگر.
صمیمیت زمانی
صمیمیت زمانی یعنی اینکه هر یک از زوجین، روزانه چقدر دوست دارند در فعالیتهای صمیمیانه برای همسر خود وقت صرف کنند. همسران از حیث مدت زمانی که به منظور ایجاد صمیمیت برای یکدیگر صرف میکنند و همچنین نوع فعالیت هایی که هر یک از آنها به عنوان فعالیتهای صمیمانه در نظر میگیرند، تفاوتهای فردی زیادی با یکدیگر دارند. برخی ممکن است برای تبادل صمیمیت، پانزده تا بیست دقیقه در روز را کافی بدانند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دو تا سه ساعت در روز را خیلی کم بدانند.
کلینیک روانشناسی روان نگاره
امیدوارم مطالب روانشناسی در حوزه صمیمت و انواع صمیمت به آگاهی و رشد در روابط فردی و بین فردی براساس مباحث روز روانشناسی کمک شایانی کرده باشد.