گاهی اوقات کودکان رفتارهای نامناسبی انجام می دهند که معمولاً والدین نمی دانند در مقابل اینگونه رفتارها چه عکس العملی داشته باشند. مهارت نادیده گرفتن یکی از مهارت هایی است که جهت کنترل بعض مشکلات رفتاری کوچک مثل نق زدن، گریه کردن های مداوم، داد و فریاد کردن و شکلک درآوردن استفاده می گردد. در حقیقت توجه نکردن به کودک باعث کاهش انجام رفتار اشتباه می شود. باید توجه داشت این روش برای کنترل رفتارهایی که باعث نقض یک قانون یا ضایع شدن حقوق دیگران و یا ایجاد خطر برای کودک و دیگران می شود به کار نمیرود.
مهارت نادیده گرفتن چیست؟
برای اینکه بتوانیم مهارت نادیده گرفتن را در کودکان اجرا کنیم، توجه به این نکته بسیار مهم است: والدین باید آمادگی لازم جهت اجرای این مهارت را از نظر روحی داشته باشند یعنی خسته نبوده و حوصله کافی جهت کنترل رفتار خود را داشته باشند زیرا بکارگیری این مهارت، کار بسیار دشواری بوده و نیاز به صبر و بردباری زیادی دارد و اگر کامل اجرا نشود، نتیجه مطلوب حاصل نمی شود. بی توجهی کامل و بدون هیچ عکس العمل و واکنشی را نادیده گرفتن می گویند.
اصول مهم در نادیده گرفتن
- هیچ تماس فیزیکی نباید برقرار شود.
- هیچ تماس یا ارتباط کلامی نباید برقرار شود.
- هیچ تماس چشمی با کودک برقرار نشود.
- رفتاری انتخاب شود که بتوان آن را نادیده گرفت مانند نق زدن، نه رفتاری که به کودک آسیب برساند مانند غذا خوردن.
- زمانیکه این رفتار رخ می دهد نسبت به آن بی توجهی کامل صورت گیرد یعنی در مقابل رفتار کودک مانند یک مجسمه بوده و در صورت و ظاهر هیچ نشانه ای نباشد.
- این مهارت باید بطور مداوم استفاده شود (در صورت بروز رفتارهایی که نام برده شد).
هنگامی که یک رفتار نادیده گرفته می شود به کودک نگاه نکنید و با او صحبت ننمایید. کودک ممکن است در ابتدا شلوغ کند و سعی در جلب توجه شما داشته باشد، در صورت لزوم روی خود را برگردانید و دور شوید. سعی کنید آرام باشید.
رفتارهای زیر را می توان نادیده گرفت
- رفتارهای خاصی مثل شکلک درآوردن، استفاده از صداهای بچه گانه و یا بکاربردن کلمات زشت که باعث جلب توجه می شود.
- کودکی که به انجام کاری اصرار و پافشاری می کند و آن کار مورد نظر و توافق والدین او نمی باشد.
- اگر کودک فقط برای جلب توجه والدین گریه می کند، رفتار او را باید نادیده گرفت، ولی اگر گریه کردن او دلایل دیگر داشته باشد، باید مورد توجه قرار گیرد.
- اگر بدانیم کودک واقعاً و بدون دلیل داد و فریاد می کند و این مسئله در او عادت شده است. برای کنترل رفتارهایی مثل جیغ زدن، بحث کردن، تحریک پذیری هم می توان از این مهارت استفاده کرد.
نکات مهم در استفاده از مهارت نادیده گرفتن:
- در استفاده از این مهارت، امکان اینکه رفتار مناسبی که در حال تغییر است بیشتر از قبل اتفاق بیفتد هست.
- به رفتار مناسبی که از کودک بروز می کند باید توجه نشان داده و پاداش داده شود.
- مهارت نادیده گرفتن در صورتی موثر است که همراه با نشان دادن توجه و پاداش دادن به رفتارهای مطلوب باشد.
- هر زمان که کودک رفتار نامناسب را متوقف کرد او را تحسین کنید. دقت داشته باشید در زمانی که از این مهارت استفاده می کنید از دستور دادن و سوال کردن خودداری کنید.
